Dünyadaki kadınların %30’u menopoz sonrası kadınlardır.Her kadının menopoza cevabı farklıdır bu nedenle menopozda hastaya yaklaşım kadına özgüdür.
Menopoz adetlerin kesilmesi şeklinde tarif edilmektedir. Perimenopoz ise menopoz öncesi ve sonrasındaki dönemi kapsamaktadır. Menopoza geçiş ile başlayan sıkıntılar menopoz sonrasıda devam etmektedir. Menopoz sonrası kadınlarda kalp, damar hastalıkları ve kadın kanserlerinin arttığı dönemdir. Kadınlar bu dönemde jinekolojik kanserler, osteoporoz , kalp damar hastalıkları riski artığı için yakın takip edilmelidir.
İçindekiler
Menopoz yaşı ortalama 51 olup, bu yaşı belirleyen en önemli etken genetik öyküdür. Sigara içenlerde, rahimi alınanlarda menopoz daha erken olabilir.
Menopozda kadının bu döneme karşı cevabı , kadının yaşam stili ve aile öyküsüne göre değişir.
Menopoza geçiş döneminde , bu dönem 40’lı yaşlarda başlamaktadır ki, hormonal değişikliklere bağlı düzensiz, yoğun ve uzamış vajınal kanama ile karşılaşılmaktadır. Bu dönemde özellikle kadınların gebelikten korunması için desteklenmeli ve gerekli önlemler alınmalıdır.
Menopozda depresyon, anksiyete, libido kaybı, deride kuruluk, kemik erimesi sık karşılaşılan sorunlar olup her kadın bu sıkıntılara karşı destek tedavisi almalıdır.
Menopoz Belirtileri
Menopoz; kadında üreme döneminin son bulduğunu işaret eden dönemdir. Halk arasında adetten kesilme olarak da tanımlanan menopoz döneminde; yumurtalık rezervi tükenmiştir ve bu nedenle artık gebelik olasılığı kalmamıştır.
Kadın yaşamında doğal döngünün bir parçası olan menopoz; fizyolojik ve psikolojik açıdan oldukça karmaşık ve zor bir süreç olabilmektedir. Ortalama menopoz yaşı dünyada 45 ila 55 yaş arası; Türkiye’de ise 46-48 yaşları arasındadır.
Kadın yaşamında doğal bir süreç olan menopoz döneminde kadın fizyolojisinde ve psikolojisinde birtakım problemler açığa çıkabilmektedir. Bu problemler ise şu şekilde sıralanabilmektedir;
- Aşırı terleme
- Çabuk yorulma
- Kalp ve tansiyon hastalıkları
- Sistemik hastalıklar
- Kemik erimesi
- Psikolojik bozukluklar
- Depresyon
Menopoz Dönemleri Nelerdir?
Menopoz süreci öncesi, dönemi ve sonrası olarak üç şekilde ele alınmaktadır. Bu üç süreçte de kadın sağlığının korunması amacı ile farklı tedavi yöntemleri uygulanabilmektedir. Menopoz döneminde;
- Premenopoz: Adet düzensizliği başlamaktadır.
- Menopoz: Son adet kanaması yaşanmaktadır.
- Postmenopoz: 12 ay boyunca adet görmeyen kadınlar bu dönemdedir.
Menopoz dönemi ve menopoz tedavisi hakkında daha ayrıntılı bilgiye ulaşmak için diğer yazılarımıza göz atabilir; 0 216 688 10 88 numaralı telefonu arayabilirsiniz.
Menopoz Dönemini Etkileyen Durumlar
Menopoz dönemi her kadının fizyolojik, biyolojik ve psiko-sosyal durumuna bağlı olarak farklı yaşlarda yaşanabilmesinin yanı sıra farklı belirti ve şikayetler de açığa çıkarabilmektedir. Menopoz dönemine girmeyi etkileyen pek çok faktör bulunmaktadır. Bunlar; genetik faktörleri genel sağlık durumu, genital sistemde yaşanan problemler, psikolojik etmenler ve sosyal faktörlerdir.
Menopoz Döneminde Sıcak Basma Nedenleri
Menopozda sıcak basması: östrojen eksikliğinin klasik bulgusu sıcak basmasıdır. Çarpıntı ile başlayan titreme, terleme, vücutta kızarıklık ve sıcaklık ile devam eden ataklar 1-4 dakika kadar sürmekte ve gün içinde 5-10 defa tekrarlamaktadır. Sıcak basmaları cerrahi menopoz olarak adlandırılan rahim ve yumurtalıkların alınmasına bağlı menopozda daha sık görülen bir şikayettir. Sıcak basmalarına genellikle depresyon, sinirlilik, yorgunluk, hafıza kaybı eklenmektedir. Bazı kadınlarda tedaviye gerek kalmayacak düzeyde hafif sıcak basmaları olabilir. Genellikle sıcak basmalrı 5 yıl içinde geriler.
Vajinal kuruluk: menopozdan 4-5 yıl sonra vajınal kuruluk gelişir. Vajinal kuruluk, vajinal enfeksiyonlara, ağrılı cinsel ilişkiye yol açmaktadır. Bu şikayetler östrojen ile tedavi edilebilmektedir.
Osteoporoz: kemik miktarının azalması olarak adlandırılmakta ve ilerleyici bir hastalıktır. Toplumda artan yaş ile beraber kemik kaybı artmaktadır. Kemik kaybının %1’i menopozdan önce kaybedilmektedir. Menopozdan sonra ise yılda kemiklerin %5’i kaybedilmektedir. Kemik kaybında en büyük risk genetik öyküdür. Ayrıca diyetteki mevcut kalsiyum miktarının azalması, sigara ve alkol tüketimi de osteoporozu artıran faktörlerdir.
Osteoporoz tedavisi olan bir hastalıktır. Bu nedenle menopozdaki kadınlara tarama yapılmalı ve gerekli durumlarda koruyucu, gerektiğinde tedavi edici olarak yaklaşılmalıdır.
Menopoza hazırlık: Her kadın kendini menopoza hazırlamalıdır. Egzersiz mutlaka kadın hayatında olmalıdır. Dengeli ve düzenli beslenme, çay, kahve, alkol tüketiminin azaltılması, sigaranın bırakılması zorunludur. Kalp ve damar hastalıkları riski artmış olup kilo kontrolu oldukça önemlidir. Her kadın yıllık jinekolojik ve meme muayenesi yanında, kalp ve damar hastalıkları, osteoporoz açısından tarama programına alınmalıdır.
Hormon tedavisi-meme kanseri: Bazı çalışmalar uzun yıllar süresince yapılan hormon tedavisinin meme kanseri riskini artırdığını bu nedenle menopoz da tedavi her kadın için farklı ve kişiye özel düzenlenmelidir. Kısa dönem tedavi alan hastalarda, ilacın pozitif etkileri oldukça yüksek ve etkilidir.
Menopozda bitkisel tedavi: Bitkisel destek vermeden önce mutlaka hekim görüşü alınmalıdır. Bazı bitkisel maddeler, soya ve soya ürünleri gibi hormonal destek sağlar. Bitkisel ürünler kullanılmadan önce bir tedavi desteği olmadığı, masraflı bir tedavi olduğu, başarı oranları konusunda kesin veriler olmadığı konusunda hasta bilgilendirilmelidir.
